Grip

Klassefoto – Grip op Mother Nature: Afrikaanse dans
Zes leerlingen volgen Afrikaanse danslessen bij Eva Scherpenisse (Eva Aya Dance). In hun reacties vertellen ze over het energieke, expressieve karakter van de dans, waarin voeten stevig op de grond staan en je contact maakt met ‘Mother Nature’. De danslessen stimuleren zelfvertrouwen, lichaamsbewustzijn en plezier. Door het fysieke contact met de aarde en de vrijheid in beweging leren kinderen niet alleen danspassen, maar ook hoe ze zich kunnen uiten en ontspannen. Een voorbeeld van hoe dans kinderen letterlijk grond onder de voeten geeft.

Uit het hart – De ankers van een kunstenaar (Lonneke Gordijn, Studio Drift)
Lonneke Gordijn, oprichter van Studio Drift, vertelt hoe natuur, techniek en kunst in haar werk samenkomen en haar helpen grip te houden op een complexe wereld. Ze deelt haar fascinatie voor zwermen spreeuwen, bloeiende bloemen en paardenbloemzaadjes – beweging als metafoor voor transformatie. Haar verhaal laat zien hoe verwondering, onderzoek, samenwerking en activisme haar ankers zijn. Voor kinderen en leerkrachten biedt haar benadering inspiratie om niet alles te willen controleren, maar wel betekenisvol te blijven reageren.

Shopping – Grip op materialen
Deze rubriek toont praktische tips en tools om kinderen grip te laten ervaren in beeldende kunst. Van lettervormpjes voor in klei en gutsensets om in hout te tekenen tot figuurzagen en weefgetouwen: het draait om materialen waarmee kinderen hun ideeën tastbaar kunnen maken. De selectie stimuleert zelfstandig werken, creatief denken en vakmanschap – met aandacht voor zowel toegankelijkheid als kwaliteit. Deze tools geven kinderen letterlijk iets in handen om hun fantasie vorm te geven.

In gesprek – Leerlingen aan het stuur (De Windroos & Pedro de Bruyckere)
Loes en Maaike, leerkrachten op Freinetschool De Windroos, bespreken met pedagoog Pedro de Bruyckere hoe ze kinderen mede-eigenaar maken van hun leerproces. Ze vertrekken vanuit de belevingswereld van het kind, maar zorgen ook dat het onderwijs verrijkt wordt met nieuwe impulsen en context. Via tekst, dans, onderzoek en kunst leren kinderen vragen te stellen, samen te werken en zichzelf uit te drukken. Pedro benadrukt het belang van verwondering, creativiteit en cultuureducatie als fundament voor mentale weerbaarheid en sociale verbinding.

3 vragen over – Is de wereld maakbaar?
Deze drie filosofische vragen nodigen kinderen uit om na te denken over hun invloed op de wereld. Ze bekijken foto’s van drijvende steden en zeecontainers, en reflecteren op toekomst, wonen en identiteit. Door vragen als “Wat zie je?” en “Hoe zou jij je eigen zeecontainer inrichten?” oefenen kinderen met kritisch en creatief denken. Deze denkoefening stimuleert verbeelding én maatschappelijke bewustwording: wat als jouw dromen over de wereld straks werkelijkheid worden?

Mening – Experimenteren geeft grip
Twee leerkrachten delen hun mening over de stelling “Experimenteren geeft grip”. Marijke Martens (muziekdocent) ziet experiment als doelgericht spel waarin kinderen leren van fouten en zichzelf uitdagen. Debbie Mollenhagen (beeldend docent) ziet experiment juist als intuïtief en soms grillig proces. Beiden benadrukken hoe belangrijk het is om kinderen ruimte te geven voor eigen invulling, maar ook om reflectie en strategie aan te leren. Dit artikel nodigt uit tot nadenken over het evenwicht tussen vrijheid en begeleiding.

Missie geslaagd – Samen eten, samen leven (De Indische Buurt School)
In de Amsterdamse Indische Buurt startte een project om ouders met verschillende culturele achtergronden met elkaar in contact te brengen. Via thema-avonden met eten, verhalen en culturele uitwisseling ontstond meer betrokkenheid bij de school en de buurt. Het project werd uiteindelijk overgenomen door ouders zelf. Deze aanpak toont hoe je door verhalen en samenzijn sociale cohesie versterkt – een vorm van grip waarin cultuur het middel is om samen te leven.

Achtergrond – Maakonderwijs als fundament voor grip (Fix Maakonderwijs & Mokum Maakcoalitie)
In dit artikel staat maakonderwijs centraal als strategie om kinderen grip te laten krijgen op hun toekomst. Via techniek, kunst, burgerschap en actuele thema’s (zoals soft robots en klimaat) leren kinderen onderzoeken, ontwerpen en reflecteren. Kunstenaars en technici werken samen in projecten als Fix Maakonderwijs (IJmond) en Maakplaats 021 (Amsterdam). Het artikel laat zien hoe kinderen via eigenaarschap, verwondering en samenwerking betekenisvol leren. Niet het eindproduct, maar het proces staat voorop.

3x Grip – Werkvormen met robotjes
Drie lesideeën met als uitgangspunt het thema ‘verbinden’. Kinderen bouwen een robot van restmaterialen, waarbij ze verschillende verbindingstechnieken gebruiken (vast/los/vorm). Ze leren spelenderwijs over constructie, materiaalkeuze en techniek. De werkvormen stimuleren creatief denken en praktisch handelen, en laten zien dat grip ook letterlijk begint met iets maken dat werkt. Een mooie ingang voor vakoverstijgend onderwijs met techniek, beeldende kunst en burgerschap.

Uitgelicht – Time to Shine (SBO De Kristal, Maarssen)
SBO De Kristal werkt al langer met cultuureducatie, maar ontdekte met de muziekmethode ‘1,2,3 Zing!’ een manier om structuur en doorlopende leerlijnen te creëren. Elk jaar wordt gewerkt aan een landenproject waarbij dans, muziek, beeld en ouders betrokken worden. Dankzij cultuurcoördinator Myriam Verhoef en een teamgerichte aanpak groeit de school uit tot een plek waar álle kinderen kunnen stralen. Het artikel toont hoe cultuur op school kinderen niet alleen expressie geeft, maar ook structuur, veiligheid en plezier.

Door hun ogen – Droom en daad in het Teylers Museum
Leerlingen van groep 7 van de Bornwaterschool bezoeken het huis van Pieter Teyler in Haarlem. Via het educatieve programma ‘Droom en daad’ ontdekken ze hoe idealen en filantropie kunnen bijdragen aan een betere wereld. In hun eigen woorden reflecteren ze op armoede, ongelijkheid, rijkdom en dromen voor de toekomst. Hun reacties zijn oprecht en wijs: van een droom over wereldvrede tot het besef dat geld niet alles is. Erfgoed wordt hier verbonden aan burgerschap en persoonlijke betekenis.

Snelle les – Mijn paraplu in de storm
Een korte beeldende les waarin kinderen een silhouet maken van zichzelf onder een paraplu. Ze bedenken wat hun ‘storm’ is – regen, geluid, mensen – en maken een collage waarin hun paraplu bescherming biedt. De les sluit aan bij het thema grip en biedt kinderen een veilige en creatieve manier om gevoelens en gedachten te verbeelden. Door reflectie en beeld te combineren, ontstaat ruimte voor expressie én gesprek.