Terugblik Plein C connects Cultuurparticipatie

Cultuurparticipatie is de motor van een levendige samenleving. Fanfares, koren, toneelgezelschappen en moderne initiatieven zoals spoken-word collectieven en hiphopcrews zorgen voor verbinding en veerkracht. Maar dit gebeurt niet vanzelf – het vraagt om structurele ondersteuning en samenwerking op alle niveaus.

Plein C directeur Astrid Honing heette iedereen welkom waarna zij het woord gaf aan de Noord-Hollandse gedeputeerde Jeroen Olthof. Hij had een speech voorbereid, maar besloot vanuit zijn hart te spreken. "Want kunst en cultuur ís gevoel". De eerste kennismaking met kunst en cultuur tijdens schooltijd is van wezenlijk belang, maar ook daarna moet iedereen ervan kunnen blijven genieten. Cultuur maakt het leven mooier, verkleint verschillen en vergroot kansen. 

Buitenpromovendus van de Erasmus Universiteit Rotterdam, Peter van der Zant, nam ons mee in de publieke waarde van amateurkunst. Zijn promotieonderzoek – gebaseerd op historisch en beleidsmatig onderzoek én een enquête onder 1.400 burgers – laat zien dat amateurkunst geen elitaire hobby is, maar stevig geworteld in het dagelijks leven. Burgers en makers erkennen de maatschappelijke betekenis ervan, van zingeving tot samenhang. En dus vraagt dit veld om meer dan waardering: het verdient structurele erkenning én beleid dat aansluit bij zijn volle breedte.

Plein C adviseurs Jessica van der Sluis (cultuurparticipatie) en Roos Hogervorst-Krimp (onderzoek) namen het publiek mee in een rijk palet aan inzichten en ervaringen. Ze belichtten de pilots Talent Boost en Cultuurpleinen, gaven context met onderzoeken zoals de Verenigingsmonitor van het LKCA, en verbonden deze aan de cultuurprogramma’s in Noord-Hollandse gemeenten. Daarbij deelden ze ook de lessen uit de praktijk: over wat werkt, waar het wringt en hoe samenwerking het verschil maakt in de toekomst van cultuurparticipatie.

Vervolgens gingen alle deelnemers uiteen in een viertal deelsessies.

Deelsessie 1 – Artistiek vernieuwen: tussen traditie en experiment
Hoe breng je artistieke vernieuwing in beweging binnen de amateurkunst? In deze sessie deelden Tommie Freke en Dirk Beets van Fluxus hun ervaringen met Talent Boost in Zaandam – een aanpak waarin co-creatie tussen professionals en amateurkunstenaars centraal staat. Meike Scholten van het Frans Hals museum  liet zien hoe vernieuwende presentaties en samenwerking met gemeenschappen leiden tot exposities die raken én verrassen. Sikina Pinchetti van CityMarketing Den Helder en Petra Clowting van Triade Den Helder modereerden.

Deelsessie 2 – Jong talent aan zet
Jongeren vormen de toekomst van cultuurparticipatie, maar hoe bereik en begeleid je hen écht? Danser en jongerenwerker Sean Bogaers gaf een inkijk in Dynamic Arts, waar jongeren via hiphop hun stem vinden. Kayleigh Boumedyan en Kora Valentic lichtten toe hoe Kunstbende Noord-Holland jonge makers ruimte en podium biedt. Ruben Timmer van Koornetwerk toonde de kracht van het kangoeroekoor als methode om jongeren duurzaam te betrekken bij koren en samenzang.

Deelsessie 3 – Cultuur als medicijn
Wat doet cultuur voor je gezondheid? In deze sessie kwamen uiteenlopende initiatieven samen die cultuur inzetten voor positieve gezondheid. Jelle Roeper presenteerde Music Unlimited , een inspirerend voorbeeld van inclusieve muziekpraktijk. Ciska Ruitenberg en Nina van den Berg (Arts in Health Universiteit Groningen) deelden het bijzondere project Muziekmaatjes in het Dijklanderziekenhuis. Tot slot vertelden Maaike Mathot en Lisa Templon hoe SPOT Artiance kunst en welzijn structureel weet te verbinden.

Deelsessie 4a – Cultuurparticipatie en beleid: van visie naar verantwoordelijkheid
In deze besloten sessie voor beleidsmakers stond de vraag centraal: waarom ondersteunt de overheid actieve cultuurdeelname? In een verdiepend panelgesprek deelden Peter van der Zant (buitenpromovendus cultuurparticipatie), wethouder John Does (Dijk en Waard), Els Joosten (Provincie Noord-Holland) en Jantien Bijvoet (gemeente Den Helder) hun perspectieven. Wat blijkt: inclusieve cultuurparticipatie vraagt om visie, lef en langetermijnbeleid – niet als luxe, maar als publieke opdracht.

Deelsessie 4b – De cultuurverbinder als motor van verandering
Hoe zorg je dat cultuur lokaal blijft bloeien? Deze sessie zoomde in op de rol van de cultuurverbinder. Bert Sleijster (Windesheim) en Nicole Stellingwerf (LKCA) gaven inzicht in de opleiding en het profiel van deze sleutelrol. In panelgesprekken vertelden o.a Marvin Adam (cultuurverbinder in Zaanstreek) en Janine Slijkhuis (theater Het Pakhuis) over hun ervaringen in het veld: over kansen, struikelblokken en de waarde van goede ondersteuning.

Onder begeleiding van dagvoorzitter Amber Roner werd de middag afgetrapt met een spektakel van de Caribische GDFL brassband. Sara Bento van Stichting WestEnd Junior sloot de middag af met een prachtig zangoptreden.

Wij kijken terug op een zeer geslaagde middag. Schrijf je in voo reen van onze nieuwsbrieven om op de hoogte te blijven van onze activiteiten.

Fotocredits: Studio Rutger Vos