Door hun ogen
Tekst: Mireille de Putter
Foto: Marieke Duijsters
Groep 6 van basisschool Het Kompas in Maarssen bezoekt Fort Maarsseveen, dat onderdeel is van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De Polderwachter vertelt de kinderen alles over dit geheime wapen, dat ons land heeft beschermd. Het schoolproject combineert geschiedenis, aardrijkskunde, biologie en cultureel erfgoed.
Water als wapen
Katja (10 jaar)
“We deden met groep 6 een project over De Nieuwe Hollandse Waterlinie en brachten een bezoek aan Fort Maarsseveen. Ik dacht dat het een rond kasteel was en het water de slotgracht. Maar nu weet ik van Marcel de Polderwachter dat het een fort is – of eigenlijk een ‘werk’ – en dat het water van de Hollandse Waterlinie was. Marcel vertelde dat dit fort in 1881 is aangelegd en dat ze bij ruzie met andere landen stukken land onder water konden zetten. Het water kwam dan tot kniehoogte. Dat is te hoog voor paarden, soldaten en tanks, maar te laag voor boten. Ze camoufleerden de forten met bomen en gras, waardoor de vijand ze niet kon zien. In het gebied stonden alleen houten huizen. Als ze de waterlinie wilden gebruiken dan brandden ze die huizen af. De bewoners hadden dan pech.
Boven op het fort hadden we mooi uitzicht. We zagen winkelcentrum Bisonspoor en bunkers in de weilanden. Marcel had een boer gevraagd of hij een extra koe wilde. Toen heeft Marcel, die ook kunstenaar is, een wit doek beschilderd met zwarte vlekken en dat over de bunker getrokken!
De excursie was grappig, interessant, leerzaam én je mocht dingen doen. We staken met een vlot het water over om terug te gaan naar onze fietsen. Onderweg mocht ik aan een touw trekken en klonk er klokgelui. Het is weer eens wat anders dan leren uit je rekenboek. Bij aankomst wisten we niks over het fort en de waterlinie. Bij vertrek wisten we heel veel.”
Ninthe (10 jaar)
“Er was een heel aardige meneer die ons rondleidde. Marcel is polderwachter en hij weet alles van de polder. We hebben wel eens eerder een rondleiding van hem gehad in de natuur over dierensporen en vleermuizen. Hij onderhoudt ook het ‘werk’, zoals je het fort eigenlijk noemt. Hij legde alles heel duidelijk uit en hij wist antwoord op al onze vragen. Hij maakt ook leuke grapjes, geen stomme grapjes.
Het is mooi dat het fort er nog staat, want het is een stukje van onze geschiedenis en dankzij de Nieuwe Hollandse Waterlinie is ons land er nog. Het is nu een soort museum waar je uitleg krijgt over de functie en de geschiedenis van de waterlinie. Ik heb het verhaal van Marcel ook aan mijn ouders en mijn oma verteld. En later kan ik het ook weer doorvertellen aan mijn kinderen en kleinkinderen. Het fort weghalen mag gelukkig niet, want het is nu werelderfgoed, net als andere belangrijke gebouwen.
Na het bezoek aan fort Maarsseveen heb ik er ’s nachts over gedroomd. Het was heel raar, want ik was ineens een jongen. Het was oorlog en ze hadden de waterlinie in werking gezet. Alles stond onder water en ik verdronk in de waterlinie. Ik ging dood. En toen: werd ik wakker!”
Feline (10 jaar)
“Eerst was de Nieuwe Hollandse Waterlinie geheim, maar nu niet meer. Nu mogen we het verder vertellen van Marcel, de Polderwachter. Vroeger was het een geheim wapen voor landen die ons wilden binnenvallen. Nu zijn er vliegtuigen en helikopters waardoor de waterlinie ons niet meer kan beschermen.
Volgens mij is de waterlinie drie keer gebruikt. Met de Frans-Duitse oorlog heeft een klein dorpje standgehouden door de waterlinie. En Nederland is niet betrokken geraakt bij de Eerste Wereldoorlog, omdat andere landen wisten dat wij de waterlinie als geheim wapen hadden. Nederland verspreidde toen ook nepfoto’s met acteurs op paarden die deden alsof ze verdronken in het water van de waterlinie. In de Tweede Wereldoorlog hebben de Duitsers de waterlinie gebruikt.
Ik vind het leuk dat het fort Maarsseveen en de andere forten er nog staan, want het hoort bij Nederland, net als het water en de molens. Het allerleukste van de excursie vond ik de grapjes van onze gids Marcel. Hij vertelde ook dat Het Jachtseizoen op tv hier op fort Maarsseveen wordt opgenomen. We kijken het wel eens op school met juf Lonneke. Het is een soort politie en boefje. Heel leuk.”
'Door hun ogen' is een artikel dat in elke uitgave van Prikkels voorkomt. Een aantal kinderen geeft hun visie op het dan geldende Prikkels-thema, project of activiteit op het gebied van cultuureducatie waar zij mee te maken hebben gehad.